Plastik tanımı ve tarihçesi

Bazı plastik ürünler

Plastik tanımı ve tarihçesi
Plastik latince “plasticus” kökenli olup, el ile yoğurulabilen, biçim verilebilen anlamındadir. Teknoloji diliyle makro moleküllerin kullanılmasına dayanan, isi ve basınç etkisiyle biçimlendirilebilen yapay organik maddelerdir.

Isı ve Basınç etkisiyle biçim verilen, organik veya sentetik olarak maddeye plastik denir. Plastik, karbonun (C) Hidrojen (H), Oksijen (O),azot (N) ve diğer organik ya da inorganik elementler ile oluşturduğu Monomer adı verilen, basit yapıdaki moleküllü gruplardaki bağın koparılarak, Polimer adı verilen uzun ve zincirli bir yapıya dönüştürülmesi ile elde edilen malzemelere verilen isimdir.Örneğin; Etilen bir monomerdir. Bu Monomerden oluşturulan polimer olan Polietilen ise polimerdir. En çok kullanılan Plastiklerin başında gelir.

Tanımdan anlaşılacağı üzere Plastikler doğada hazır bulunmaz, doğadaki elementlere insan tarafından müdahale edilmesi ile elde edilir. Elde edilmesi belli bir sıcaklık ve basınç altında katalizör kullanılarak Monomerlerin reaksiyona sokulması ile olur. Plastik ilk üretildiğinde toz, reçine veya granül halde olabilir. Genelde plastikler petrol rafinerilerinde kullanılan ham petrolün işlenmesi sonucu arta kalan malzemelerden elde edilir. Yapılan araştırmalara göre yeryüzündeki petrolün sadece %4 lük bir kısmı plastik üretimi için kullanılmaktadır.

Bunu da oku :  Polistren (PS)

Binlerce plastik türü olmakla birlikte bunları sıcakta sertleşen ve sıcakta kalıplanan plastikler olmak üzere iki ana grupta toplamak mümkündür. Sıcakta kalıplanan plastikler erirler ve istenilen şekle girerler. Her defasında soğurken sertleşirler. Sıcakta sertleşen plastik ısıtıldıktan ve tekrar şekil verdikten sonra tekrar ısıtılınca şekil değiştirilmez.

Tarihi
Ilk yari-sentetik plastik bir kaza sonucu kesfedilmistir. 1848 yilinda Isveçli kimyaci Christian Friedrich Schoenbein (1799-1868) sülfürik ve nitrik asit karisimini laboratuarda kaynatmaktadir. Karisim yere dökülür ve Schoenbein pamuktan yapilmis önlügü ile yeri siler, önlügü suyla durular ve kurumasi için sicak sobanin üstüne asar. Önlük kuruduktan hemen sonra birden alevler saçarak yanar ve kül olur. Artik nitroselüloz (guncotton) kesfedilmistir.

1862’de Alexander Parkes, Parkesine markasıyla ilk insan yapımı plastiği icat etmiştir. Parkesine nitrik ve sülfürik asitlerde çözünen ve bitkisel yağ ile karıştırılan pamuklu iplerden yapılmıştı.

1868’de Amerikalı John W. Hyatt Selüloz Nitrat ile Kafur maddesini karıştırarak Sentetik Plastik elde etmiştir. Bu maddeden, düğme, taraf, bilardo topları imal edilmiştir.

Bunu da oku :  Termosetler

1909’da Amerikalı, Leo Ho Baekeland Bakalit olarak bilinen Fenol Formaldehit polimerini bulmuştur.

1935 yılına Naylon maddesinin bulunması ise bir devrim niteliğindedir. Bu sıralarda Polivinilklorür (PVC) ve akrilik plastikler de yapılmış ve kullanılmaya başlanmıştır.

1938 yılında icat edilen teflon ise, metallerin yerini alacak özelliklere sahiptir. Tetrafloretilen buharından yüksek basınç altında ele geçen beyaz pudradan elde edilen teflonun 800°C sıcaklığa dayanıklı ve oldukça mukavim ve esnek olması, kullanma sahasını genişletmiştir.

1950 yılına gelindiğinde ise, Federal Almanya’da Karl Zevger isimli araştırmacı düşük basınç altında kolay elde edilebilen yüksek mukavemetli polietilen plastikleri üretti.

Click to rate this post!
[Total: 0 Average: 0]
(Visited 233 times, 1 visits today)

Related posts

Leave a Comment